De Melker & Partners adviseert erfgoedbeheerders en collectie houdende instellingen bij huisvestings-, organisatie- en collectievraagstukken. De laatste jaren hebben wij in-house flink wat expertise opgebouwd of het gebied van erfgoed en collecties. Ook danken wij onze deskundigheid op het gebied van collectiebeheer, collectieonderhoud en collectielogistiek aan een breed netwerk van professionele partners.
Zicht op de vraag
Erfgoedorganisaties kloppen regelmatig bij ons aan met een specifieke vraag. Uit ervaring weten wij dat er vaak een bredere vraag of een groter verhaal speelt achter de initiële vraag. Daarom gaan wij altijd eerst vrijblijvend in gesprek om een beeld te vormen van de organisatie, haar missie en huidige situatie. Zo stelde het Zuid-Afrikahuis in Amsterdam ons in 2013 een vraag over digitalisering maar bleken de ambities van de organisatie veel verder te reiken.
Casus: Het Zuid-Afrikahuis
Met ondersteuning van de Melker & Partners werd het pand van het Zuid-Afrikahuis (De Dubbele Arend) aan de Keizersgracht volledig gerenoveerd, werden er nieuwe depots gerealiseerd in de kelder van het huis en werd het pand voorzien van een nieuwe bibliotheek en publieksruimtes voor bijeenkomsten. de Melker & Partners nam daarbij onder andere de leiding over de complexe verhuizing die de volledige uitplaatsing uit- en herplaatsing van de collectie in het grachtenpand behelsde: een uitdagende logistieke puzzel. De bijzondere archief- en bibliotheekcollectie van het Zuid-Afrikahuis werd tijdens de renovatie ondergebracht bij Regionaal Archief Alkmaar en door onze medewerkers volledig bewerkt en geïnventariseerd. Sinds 2015 is het Zuid-Afrikahuis een cultuur- en kenniscentrum voor een breed publiek. De collectie van het Zuid-Afrikahuis bleek dermate bijzonder dat het in aanmerking kwam voor subsidie van programma Metamorfoze, het nationale programma van het Ministerie van OCW voor het behoud van papieren erfgoed. Gedurende 2017 en 2018 zijn bijzondere collectieonderdelen die risico liepen op autonoom verval geconserveerd, gedigitaliseerd en vervolgens online beschikbaar gesteld.
Zicht op middelen en fondsen
Sindsdien heeft de Melker & Partners voor meerdere erfgoedorganisaties de projectaanvraag bij programma Metamorfoze voorbereid, opgesteld, ingediend en verantwoord en het conserveringsproject succesvol uitgevoerd. Fondsenwerving voor bijzondere archieven wekte daarbij steeds meer onze interesse. In dat licht hebben wij in opdracht van de stichting Middeleeuwse Archieven Amsterdam ons toegelegd op het werven van fondsen voor het inventariseren en daarmee toegankelijk maken van de oudste archieven van Amsterdam. Deze oudste archieven worden nu geïnventariseerd met subsidie van onder andere het Prins Bernhard Cultuurfonds, Stichting Dioraphte en het Pruikenburgfonds. Eind 2020 is een tweede ronde fondsenweving voltooid die het mogelijk maakt om de archieven beschikbaar te stellen aan het brede publiek. Zo wordt er een bronnenpublicatie met transcripties van de meest bijzondere stukken uitgegeven en een educatief lespakket voor het primair en voortgezet onderwijs gerealiseerd.
Zicht op ruimte
We helpen erfgoedbeheerders ook bij ruimtelijke vraagstukken. Wanneer organisaties een nieuw depot in gebruik gaan nemen of een bestaand depot willen optimaliseren kunnen we onderzoeken hoe de organisatie dit het beste kan aanpakken. Soms moet de collectie eerst geïnventariseerd worden en moet er worden nagedacht over hoe de collectie in de toekomst zal worden geraadpleegd. Pas dan kan er onderbouwd advies worden gegeven over depotruimte en depotinrichting. In andere situaties weet de organisatie heel goed wat het heeft en wil, maar gaat de vraag over een efficiëntere inrichting van het depot die ervoor zorgt dat er ruimte wordt gewonnen. de Melker & Partners zal dan een ruimtelijk depotplan- en ontwerp leveren dat de functionaliteit en capaciteit van de depotruimte maximaal benut voor de berging van de collectie.
Casus: Het Nieuwe Instituut
Het Nieuwe Instituut (HNI) heeft van het Ministerie van OCW in 2018 een subsidietoezegging (€ 11 miljoen) ontvangen voor het inlopen van achterstanden in conservering van de collectie van het Rijksarchief voor de Nederlandse Architectuur en Stedenbouw. Het Rijksarchief stond daarmee in het najaar van 2018 voor de opgave om plannen en uitvoering op een projectmatige en transparante wijze vorm te geven, binnen de kaders van de subsidiebeschikking. Daarbij formuleerde het Rijksarchief de ambitie en intentie om de positie als expertisecentrum collectie te versterken en de interactie met de andere disciplines binnen HNI te intensiveren (bijvoorbeeld in de vorm van product design).
De Melker & Partners heeft in het kader van deze opgave een ruimtelijk plan voor een toekomstgerichte depotinrichting opgesteld, waarbij Het Nieuwe Instituut ruimte wint en tegelijkertijd rekening houdt met de toename van de collectieomvang. Eveneens moest er rekening worden gehouden met de werkprocessen binnen de verschillende depots. Het plan “Architectuur Dichterbij” is begin 2019 opgeleverd. De Melker & Partners werkt momenteel samen met Het Nieuwe Instituut aan de implementatie van het depotplan.